بخش مهمی از زندگی روزمره ما با ریاضیات و مفاهیم متعدد آن پیوند خورده است. ما هر روز در فعالیت‌های مختلف زندگی خود از ریاضیات و مفاهیم آن استفاده می‌کنیم و مسائل پیش روی خود را حل می‌کنیم، اما علیرغم استفاده هر روزه از این مفاهیم هر زمان نام درس ریاضی را میشنویم، می ترسیم و آن را همچون غولی تصور می‌کنیم که مواجهه با آن بسیار سخت و خسته کننده است. اما در این مقاله ما سعی داریم شما را با مشکلات ریاضی و راه های کم کردن اضطراب ریاضی در فرزندانتان آشنا کنیم.
ریاضی و کاربردهای آن
همانطور که میدانیم امروزه حتی اگر رشته تحصیلی و دانشگاهی ما هم مربوط به ریاضیات نباشد، ما مجبور به دانستن حداقلی از این علم هستیم. ما هر روز در رفت و آمد‌‌‌ها ، محاسبه زمان آنها، خرید کردن‌های روزمره، محاسبه درآمد‌ها، محاسبات حقوقی خود و هزاران کار دیگر از علم ریاضیات بهره می‌گیریم. پس لازم است اطلاعات کافی را از این علم داشته باشیم.
همچنین همانطور که تحقیقات علمی در سطوح مختلف نشان می دهند، ریاضیات باعث افزایش خلاقیت و مهارت‌های حل مسئله در افراد میشود. زیرا درگیر‌شدن با مسائل ریاضی و کارکردن روی آنها باعث تقویت مسیرهای عصبی شده و این خود باعث تقویت مهارت حل مساله و درگیر شدن با مشکلات و یافتن راه حل آنها میشود. از سوی دیگر بسیاری از علوم بر پایه منطق و فهم و حل مساله بنا شده‌اند. حتی اگر در ظاهر هیچ ارتباطی بین آنها و درس ریاضی وجود نداشته باشد، اما در باطن ریاضیات باعث فهم آسان‌تر علوم دیگر نیز میشود، پس با توجه به اهمیت این درس و کاربردهای آن در زندگی، ما باید تلاش کنیم ریاضی را برای فرزندانمان شیرین و دلچسب کنیم تا بتوانیم به کمک آن به دیگر اهداف درسی نیز بپردازیم.
چرا ریاضی برای فرزندان ما سخت است؟
علل مختلفی وجود دارد که باعث میشود ریاضیات برای کودکان سخت، منزجر کننده و ترسناک باشد که این عوامل باعث کم شدن تدریجی علاقه بچه‌ها به ریاضیات و حتی کم کم به ایجاد حس انزجار و نفرت نیز میشود. که از این عوامل میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
عدم آشنایی بچه ها با کاربردهای ریاضی در زندگی
اغلب وقتی با بچه‌ها صحبت می‌کنیم آنها اظهار دارند که ریاضیات در هیچ‌کجای زندگی آنها معنا و مفهومی ندارد، پس چه نیازی است که خود را برای حل مسائل سخت آن اذیت کنند و به دلیل داشتن این باور غلط آنها در مقابل یادگیری ریاضی از خود مقاومت نشان می‌دهند.
وجود معلمان بی‌انگیزه و گاهی کم مهارت
معلمانی که خود دارای علم و دانش کافی نباشد، به دلیل نداشتن تسلط بر روی مباحث درسی اغلب مهارت کافی برای تدریس را پیدا نمی‌کنند و چون مهارت کافی ندارند از تدریس خود لذت نمی‌برند و این عدم لذت باعث بی علاقگی خودشان نسبت به کارشان میشود و چون این بی علاقگی وجود دارد این معلمان هیچ تلاشی در جهت بهبود روند تدریس خود و استفاده از روش‌های نوین تدریس نمی کنند.
مطلب پیشنهادی: آموزش هندسه ابتدایی
اختلالات مربوط به درس ریاضی
اختلالات یکی از موضوعات مهم در یادگیری درس ریاضی است. گاهی دانش آموزان به دلیل داشتن این اختلالات و عدم آگاهی خود و والدین‌شان درس ریاضی را به خوبی متوجه نمی‌شوند و چون درست متوجه نمی‌شوند در حل تمرین‌ها نیز دچار مشکل هستند و این عدم توانایی در حل تمرین‌ها آنها را بی علاقه و بی انگیزه می کند.
القا‌ها و واگویه های افراد دیگر در مورد سختی درس ریاضی
اغلب می‌بینیم که در شروع درس و مدرسه والدین و معلمان در مورد درس ریاضی بحث‌های زیادی می‌کنند، آنها در تلاش هستند تا اهمیت و ضرورت درس ریاضی را به بچه‌ها بفهمانند اما ممکن است با تاکید بیش از حد و گفتن مطالبی که لزومی ندارد دانش آموزان را بیشتر از درس ریاضی بترسانند و این دست کم به بی علاقگی دانش آموزان منجر میشود.
بی انگیزگی به دلیل سختی سوالات
گاهی برای جلب توجه دانش آموزان به درس سعی می شود از سوالات سخت و مشکل استفاده شود تا مثلاً دانش آموز را وارد فضای درس کنیم، اما گاهی اوقات این کار نتیجه برعکس دارد و باعث میشود بچه‌ها از سوال و آن موضوع درسی به طور کامل بترسند و هیچ علاقه ای به درگیر شدن با آن نداشته باشند.
ربط دادن ریاضی به هوش
گاهی اوقات ما از کلماتی استفاده می‌کنیم که دارای بار ارزشی هستند، مثلاً می‌گوییم" هرکس هوشش بیشتر است ریاضی بهتری هم دارد" در حالیکه امروزه با توجه به نظریه هوشهای هشت‌گانه گاردنر این مسئله اصلاً صحت ندارد و یکی از هوشهای هشت‌گانه مربوط به ریاضی میشود. اگر دانش آموزی این هوش را نداشت مسلماً هوشهای دیگری دارد که قوی تر عمل می‌کند و می‌تواند در شکوفایی استعدادهایش به او کمک کند.
ضعیف بودن فهم و درک فارسی
یکی دیگر از مشکلاتی که ریاضی را برای بچه‌ها سخت می‌کند، نداشتن درک فارسی آنهاست. از قدیم گفته‌اند" فهم سوال نصف جواب است" پس زمانی دانش آموز می‌تواند سوال را حل کند که صورت مسئله را کاملا متوجه شده باشد. اما وقتی دانش آموز از نظر خواندن فارسی و درک آن دچار مشکل است، پس مسلما نخواهد توانست مسئله ریاضی را حل کند.
ترس از پرسشگری
یکی دیگر از مشکلاتی که دانش آموزان ما با آن مواجه هستند، ترس از تمسخر و سوال پرسیدن است آنها فکر می‌کنند اگر سوالی بپرسند و یا اظهار نابلدی کنند ممکن است با تمسخر و اظهار تاسف دیگران مواجه شوند، به همین خاطر سعی می‌کنند سوال نکنند و یا خودشان مشکلشان را حل کنند یا اینکه مشکل را حل نشده باقی بگذارند.
مطلب پیشنهادی: راهکارهای کاهش استرس امتحان در کودکان
راهکارهایی برای رفع اضطراب دانش آموزان نسبت به درس ریاضی
ایجاد نیاز و انگیزه در هنگام شروع آموزش ریاضی
بهتر است قبل از شروع هر واحد درسی بچه‌ها را با چالش و مشکلی مواجه کنیم که حل آن در گرو درس جدید یا تمرین جدید ریاضی باشد. همینطور می‌توانیم از مزیت های درسی که قرار است به آنها بدهیم یا کاربردهایش صحبت کنیم تا دانش آموزان را به شروع درس و یادگیری آن موضوع علاقه مند‌تر کنیم.
افزایش اعتماد به نفس در بچه ها
به فرزندان خود اعتماد به نفس بدهیم و آنها را قانع کنیم که در کارشان بهترین هستند و مسئله‌ای نیست که آنها نتوانند آن را حل کنند.
رفع اختلالات یادگیری مربوط به درس ریاضی دانش آموز
اگر مشکلات یادگیری دانش آموز شما بیش از حد معمول بود و با راهکارهای ساده قابل حل نبود، باید با مراجعه به متخصصین اختلالات یادگیری و روانشناسان و افراد متخصص دیگر در این رشته، مشکل کودک خود را به آسانی و با چند کار کوچک رفع کنید تا هم اعتماد به نفس دانش آموز افزایش پیدا کند و هم فهم ریاضی برایش دشوار نباشد.
شروع از آسان به پیچیده
سعی کنید در آموزش فرزندانتان از آسان به پیچیده شروع کنید. از ابتدا سوالات سخت و پر‌چالش را به فرزندانتان ندهید، زیرا ممکن است آنها نتوانند سوال مورد نظر را حل کنند و این باعث بی انگیزگی و کم شدن عزت نفس آنها شود.
استفاده از ابزار خلاق و شاد در آموزش ریاضی
از ابزار خلاقانه و با رنگ های شاد و وسایل جالب و جذاب استفاده کنید. امروزه وسایل کمک درسی ریاضی در بازار با تنوع فراوانی وجود دارد که می‌توانید از آنها به آسانی بهره‌مند شوید.
فرزندانتان را تحت فشار نگذارید
گاهی اوقات حرکت سریع یا آموزش تند تند به بچه ها تاثیر معکوس دارد، پس سعی نکنید همه چیز را در یک جلسه و در قالب چند ساعت بگنجانید. صبر کنید موضوع مورد بحث یا مساله مطرح شده به طور کامل برای بچه ها حل و تجزیه وتحلیل شود و زمانی که از یادگیری مطمئن شدید سراغ مبحث بعدی بروید.
از ریاضی غول نسازید
حرف هایی مانند ریاضی مهم‌ترین درس مدرسه است یا اگر از همین ابتدا ریاضی را جدی نگیری حتماً در پایان سال از دوستانت عقب خواهی ماند یا ریاضی فقط مختص باهوش هاست یا ریاضی درس خیلی سختی است ،جملات مفیدی نیستند و نه تنها دانش آموز را رو به جلو حرکت نمی‌دهند بلکه باعث می شوند تا با اولین برخورد با مشکل و حل نکردن سوال به یاد سخنان شما بیفتد و بی انگیزه شود و فکر کند دیگر توانایی حل سوال را ندارد.
با مساله ریاضی درگیر شوید
سعی کنید به فرزندانتان بیاموزید که درس ریاضی با کنکاش تجزیه و تحلیل و درگیری با مسئله قابل یادگیری است. سعی کنید به محض این که بچه‌ها به مشکل خوردند پاسخ را به آسانی در اختیار آنها قرار ندهید و بخواهید تا با مسئله درگیر شوند، حتی اگر مدت طولانی طول بکشد. به این صورت اگر پاسخ سوال را پیدا کنند، که بسیار برای خودشان شیرین و دلچسب است. اگر هم پاسخ را پیدا نکنند وقتی شما پاسخی به آنها می‌دهید جواب و راه حل در ذهن آنها ماندگار و همیشگی میشود چون با سوال درگیری زیادی داشتند.
مطلب پیشنهادی: چگونه کودکان را به نوشتن تکالیف تشویق کنیم؟
ریاضی را با درس های مورد علاقه بچه ها مخصوصاً ورزش و هنر ترکیب کنید
سعی کنید دروسی که آسان‌تر هستند و مورد علاقه بچه ها هستند را با ریاضی ترکیب کنید به این صورت باعث ایجاد علاقه غیر مستقیم بچه‌ها به ریاضی خواهید شد و همینطور بچه‌ها بدون اینکه خودشان متوجه باشند در حال تمرین و تثبیت یادگیری ریاضی هستند.
تشویق به پرسشگری
از بچه ها بخواهید در هر جا که دچار ایراد و مشکل هستند با شما بحث و صحبت کنند. به آنها اطمینان دهید که آنها قرار نیست همه چیز را از ابتدا بلد باشند، بلکه قرار است با کمک هم و همکاری به پاسخ سوالات و حل تمرین‌ها دست پیدا کنند. به آنها اطمینان دهید با تمرین بیشتر کم‌کم مهارت های لازم را به دست خواهند آورد.
ریاضی را زیاد تمرین کنید
تمرین فراوان چه در قالب درس مستقیم ریاضی و چه در ترکیب با دروس دیگر به یادگیری و تثبیت مباحث ریاضی کمک زیادی می‌کند وقتی تمرین و تکرار بیشتر میشود و بچه با سوالات زیادی روبرو می‌شوند کم کم به تسلط می‌رسند به این صورت درس برای آنها کاملاً جا می‌افتد.
سبک های یادگیری ریاضی را بشناسید
سبک‌های یادگیری دانش آموزان با یکدیگر متفاوت است و این تفاوت‌ها باعث میشود تا نحوه آموزش و وسایل کمک آموزشی نیز برای هر دانش آموز متفاوت و مجزا باشد. پس می‌توانید با مطالعه و کسب اطلاعات در مورد سبک های یادگیری فرزند یا دانش آموزتان به یادگیری بهتر و آسان تر او کمک کنید.
نظرات کاربران