معرفی چند نمونه از آزمون های استعداد و پیشرفت تحصیلی در مقطع ابتدایی، آزمون تیمز، پرلز، کانگورو

آموزش و پرورش در حال جهانی شدن است امروزه مهارت های اساسی مورد توجه بسیاری از ملت‌ها و دولت‌ها قرار گرفته است و توجه خیلی از جوامع به سمت سازمان آموزش و پرورش خود جلب شده است. همه آنها تلاش می کنند تا مهارت های اساسی را ارتقا بدهند و هر چه بیشتر یادگیری را نوین و موفقیت آمیز کنند. یکی از مصادیق این پیشرفت و جهانی شدن، آزمون هایی است که سالانه و به طور همگانی در تمام نقاط جهان برگزار می شوند و هدف آنها بررسی میزان تحقق اهداف از پیش تعیین شده سیستم‌های آموزشی کشورهای مختلف است. ما در این مقاله سعی داریم به تعدادی از این آزمون ها و نحوه برگزاری آنها بپردازیم.

هدف از اجرای آزمون های مختلف در مقطع ابتدایی چیست؟

آموزش و یادگیری، ارزشیابی و بازخوردی دارد. به این نحو که هر ارگان، گروه و یا فردی که موضوعی را آموزش می دهد، مسلما قرار است نتیجه یا بازخورد کار خود را دریافت کند. سیستم آموزش و پرورش هر کشور نیز بزرگترین و مهمترین ارگان آموزشی هر کشور است و هدف آن به طور مستقیم آموزش دانش آموزان و پرورش مهارت های مختلف آنهاست. حال باید معیاری وجود داشته باشد تا سطح توانمندی ها و مهارت های بچه ها را پس از همه‌ی این آموزش های مداوم تعیین کند. این معیارها در دو سطح تعیین می‌شوند:

1- در سطح بین الملل

2- در سطح درون کشوری

معیارهای بین المللی معیارهای کلی تری هستند که تمامی کشورها موظفند به سطح خاصی از توانمندی در آنها برسند، اما معیارهایی درون کشوری مربوط به اهداف ریز و خردی هستند که با توجه به سیاست‌ها ، اهداف و فرهنگ هر جامعه تعیین می شوند و آموزش و پرورش آن کشور موظف است پس از آموزش به آن اهداف برسد. آموزش های انجام شده باید بر طبق اهداف تعیین شده و معیارهای مشخص مورد ارزیابی و سنجش قرار بگیرد، تا مشخص شود اهداف تعیین شده چقدر به واقعیت تبدیل شدند و سیستم آموزشی آن کشور چقدر موفق بوده است. ما در این قسمت می خواهیم شما را با تعدادی از این آزمون ها، آنچه که در آنها مورد سنجش قرار می گیرد و چگونگی بهبود نمره این آزمون‌ها آشنا کنیم.

مطلب پیشنهادی: انواع تست هوش برای سنین مختلف

آزمون تیمز

یکی از آزمون هایی است که در سطح بین الملل برگزار می شود و هدف آن بررسی سطح سواد ریاضیات و علوم دانش آموزان پایه چهارم و هشتم ابتدایی می باشد. این آزمون هر چهار سال یک بار و بین کشورهایی که در این رویداد ثبت نام کرده باشند برگزار می شود و نتایج رتبه بندی های آن مشخص میشود. این آزمون در چهارده دفترچه برای هر پایه تهیه و تدوین می شود که شامل انواع مختلفی از سوالات از جمله کوتاه پاسخ، چهار گزینه ای و صحیح و غلط است که دانش آموزان باید به آنها پاسخ دهند پاسخ های جمع آوری شده به کشور مرجع بازگشت داده شده و مورد تحلیل و تجزیه قرار می گیرد.

آزمون پرلز

این آزمون هر پنج سال یکبار در راستای بررسی سواد خوانداری دانش آموزان برگزار می‌شود. اطلاعات این آزمون مربوط به بررسی دانش در حیطه درک متون اطلاعاتی و متون ادبی است که در سیزده دفترچه تهیه و تدوین شده است و در پایه چهارم دبستان از دانش آموزان گرفته می شود. این آزمون هم دارای اهمیت و ضرورت در حیطه زبان شناسی و دانش بچه ها از زبان کشور خود است و هم اینکه چون به درک مطلب دقت دارد، برای موفقیت در دروس دیگر حتی ریاضی و فهم مسائل آن بسیار مهم است و حتما مهارت های آن باید تمرین و پیگیری شود.

چطور فرزندانمان را برای آزمون های مختلف آماده کنیم؟

مباحثی که آزمونهای تیمز و پرلز در حال اندازه گیری آنها هستند بسیار مهم و تاثیرگذار در پیشرفته تحصیلی فرزندان شما هستند. پس باید این مهارت ها را در فرزندانمان تقویت کنیم. حتی اگر آنها در این آزمون ها شرکت ندارند. زیرا این آزمون ها مهارت هایی را مورد ارزیابی قرار میدهند، که در هر صورت برای موفقیت فرزندان ما مهم هستند به همین خاطر تعدادی راهکار جهت بهبود سواد خوانداری، ریاضیات و علوم بچه ها به شما معرفی می کنیم.

فهم ریاضی را بالا ببرید

از بچه ها بخواهید به جای حفظ کردن بفهمند. آنها را به کمک وسایل و ابزار کمک آموزشی که باعث درک بیشتر مسئله می‌شود، درگیر کنید. این آزمون ها و همه آزمون های دیگر بین المللی در راستای سنجش درک و فهم فرزندان ما طراحی می شوند، نه حفظیات و فرمول های ریاضی. به طور کلی فرمول های ریاضی از اهمیت ویژه خود برخوردار هستند، اما در صورتی که با فهم ریاضی همراه باشد. خواندن مقاله ی شیرین کردن ریاضی برای کودکان را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

بگذارید بچه ها با سوال درگیر شوند

ممکن است ساعت ها یا حتی روزها نیاز باشد تا فرزند شما با یک سوال درگیر شده و آن را در ذهن خود تجزیه و تحلیل کند. اصلاً نگران نباشید و این فرصت تجربه و یادگیری را در اختیار فرزندتان قرار دهید.

از حفظ کردن طوطی وار بپرهیزید

هر درسی به نوبه خود منطق و تکنیکهای خاص خود را دارد و در صورتی می توان از پس سوالات آن برآمد که منطق و راه درست آن را متوجه شویم و این فقط با فهمیدن و درس خواندن عمیق به دست می آید، نه با حفظ طوطی وار.

مطلب پیشنهادی: تقویت هوش هیجانی در کودکان

سوالات درک مطلب تمرین کنید

برای بهبود مهارت های خوانداری و موفقیت بیشتر در آزمون پرلز از تمرینات درک مطلب استفاده کنید یعنی قسمتی از متن را بخوانید و مفهوم آن را بخواهید. این بسیار به فرزند شما کمک خواهد کرد. حواستان باشد که این تمرین ها نه تنها برای درس فارسی بلکه برای ریاضی هم بسیار مهم هستند، زیرا فهم سوال ریاضی در گرو درک صورت سوال است.

آزمایشات عملی انجام دهید

بسیار خوب است که برای مفاهیم فیزیکی و شیمیایی درس علوم بچه ها را به آزمایشگاه ببرید. مخصوص بچه ها در سنین پایین تر طبق نظر پیاژه عینی گرا هستند، آنها مفاهیم انتزاعی را کمتر درک می کنند. پس می‌توانید برای درک بهتر آن ها از آزمایشگاه استفاده کنید.

سعی کنید برای یک سوال چند راه حل بیابید

به این صورت مغز فرزند شما یاد می گیرد که فقط به یه راهکار و یک دستورالعمل ثابت متکی نباشد او می تواند کم کم با خلاقیت خود سوالات را به آسانی حل کند و موفقیت در این آزمون ها نیز در گرو همین خلاقیت و روش های جدید حل مسئله است.

از نمونه سوالات سالهای قبل استفاده کنید

در سایت های متنوع ممکن است بتوانید نمونه سوالات این آزمون های مختلف بین المللی و یا مشابه آن ها را بیابید. می‌توانید برای باز شدن ذهن و فکر فرزندتان از آنها بهره بگیرید.

چگونه در مورد این آزمون ها اطلاعات جمع آوری کنیم و در آنها شرکت کنیم؟

کشور ما جزو کشورهایی است که در این آزمون ها شرکت می کند و نتایج آن را برای بهبود سیستم آموزش و پرورش خود مد نظر قرار می دهد. اما چون شرکت و عضویت در این آزمون ها و تصحیح و پاسخ دهی آنها بسیار گران قیمت و هزینه بر است امکان گرفتن این آزمون از همه وجود ندارد و خود مسئولین مربوطه تعداد خاصی مدرسه و دانش آموز را از پیش تعیین می کنند و این افراد در آزمون شرکت می کنند. پس چون آزمون توسط آموزش و پرورش و دولت برگزار می‌شود و بسیار هزینه‌بر است، امکان دسترسی عموم به سوالات و دادن امتحان وجود ندارد اما شما می‌توانید با پیدا کردن سوالات و یا مشابه آنها و حل آنها توسط فرزندتان متوجه میزان درک او از درس بشوید و همچنین برای اطلاع بیشتر از نتایج این آزمون ها و اینکه ایران در چه رتبه ای قرار دارد می توانید به سایت https://timssandpirls.bc.edu/ که یک سایت لاتین می‌باشد مراجعه نمایید.

آزمون کانگرو

این آزمون توسط آندره دلدیک و ژان پیر بودین در سال ۱۹۹۱ طراحی شد و کم کم گسترش پیدا کرده و جهانی شد. این آزمون مختص درس ریاضی است و مربوط به پایه خاصی نیست و در همه پایه ها می توانند این آزمون را انجام دهند. سوالات آن به صورت چند گزینه ای طراحی می شود و مسئله مهم در این آزمون این است که قرار نیست در آن از محاسبات سنگین و بالاتر از سطح علمی بچه ها و یا فرمول های خاص استفاده شود، بلکه قرار است خلاقیت، نوآوری، پشتکار در حل مسئله، تخیل و مهارت های مختلف حل مسئله مورد سنجش قرار گیرد. نحوه اجرا آزمون به این صورت است که هر دو پایه تحصیلی سوالات مشابه خواهند داشت، یعنی پایه اول و دوم / سوم و چهارم / پنجم و ششم / هفتم و هشتم/ نهم و دهم / یازدهم و دوازدهم. به این صورت برای هر دو پایه یک دفترچه سوال طراحی می شود برای بچه های گروه ابتدایی ۲۴ سوال و گروه متوسطه ۳۰ سوال طرح می شود که بچه ها موظفند در زمان ۹۰ دقیقه به آنها پاسخ دهند. سوالات از نظر امتیازی نیز یکسان نیستند و در سه سطح 3،4،5 درجه بندی می شود. هرکدام از دانش آموزانی که در این آزمون موفق باشند علاوه بر ایجاد حس اعتماد به نفس و خوشحالی صاحب یک دیپلم افتخار نیز خواهند شد. شرکت در این آزمون برخلاف آزمون های قبلی برای عموم آزاد است و شما می توانید با مراجعه به سایت ثبت نام کنید فقط مواظب باشید آزمون مناسب سن فرزندتان را انتخاب کرده و درست ثبت نام کنید. برای موفقیت بیشتر در این آزمون می توانید کتاب های کانگورو را تهیه نموده و تا قبل از آزمون مطالعه کنید البته همانطور که گفته شد این آزمون بیشتر در پی خلاقیت ها و نوآوری های دانش آموزان است. پس بیشتر سوالات با راه حل های جدید و از پیش تعیین نشده قابل پاسخگویی هستند.

برای ثبت نام در این آزمون میتوانید به سایت mabna.school مراجعه نموده وهم منابع آزمون را مشاهده نمایید و هم از زمان دقیق آزمون ها آگاه شوید.

در پایان باید گفت وجود این آزمون‌ها به خودی خود مفید و خوب است اما اینکه چقدر با دقت و کیفیت برگزار شود واینکه ناتوانی در پاسخ دهی به سوالات آن باعث چه مشکلاتی در فرزند شما بشود و یا باعث تقویت روحیه و پیشرفت او بشود، به خود شما و شناخت شما از فرزندتان بستگی دارد. فقط همیشه به فرزندتان بگویید این آزمون ها جنبه تمرین و قوی‌تر شدن را دارد پس نباید همیشه انتظار مدال وموفقیت را داشته باشند بلکه فقط باید تلاش خود را انجام دهد.