چگونه کودک را عادت دهیم خودش بخوابد؟

خواباندن کودکان یکی از چالش هایی است که بسیاری از والدین با آن درگیر هستند. برخی از کودکان الگوی خواب مناسبی نداشته و برخی دیگر حتما نیاز دارند مادر یا پدر تا خواب کامل کنار آن ها بماند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید کودکان این توانایی را دارند که برای شیوه خواب نیز آموزش دیده و یک ساعت بیولوژیکی خاص و یک سبک به خواب رفتن مناسب و استاندارد استفاده کنند. بنابراین اگر فرزند شما نیز در خوابیدن به شما وابسته است و یا مشکلات دیگری با سیستم خواب او دارید، خواندن این مطلب و راهکارهای آن می تواند برای شما مفید باشد.

 بهترین سن برای جدا خوابیدن کودک چه زمانی است؟

قبل از آن که سراغ روش هایی برویم که به تنها خوابیدن کودک کمک می کند، بهتر است بدانیم که بهترین سن کودک برای جدا کردن اتاق خواب او چه زمانی است؟ براساس نظر روانشناسان بهترین زمان برای انجام این کار 14 ماهگی تا 2 سالگی است. در این سن کودکان هنوز وابستگی شدیدی به مادر پیدا نکرده و مفهوم ترس چندان برای او جایگاهی ندارد. 

چگونه کودک خود را جدا بخوابانیم؟

شما با استفاده از راهکارهایی ساده و البته استفاده مستمر از آن ها می توانید عادت خواب در فرزند خود را در یک روال و قالب استاندارد درآورید. تا هم خودتان بتوانید شب ها خواب آسوده و آرامی داشته باشید و هم فرزندتان بتواند میزان خواب آرامش بخش برای رشد جسمی و ذهنی را داشته باشد.

او را زودتر به رخت خواب بفرستید

بسیاری از والدین بر این باورند که باید اجازه دهند کودک کاملا خسته و خواب آلوده شده و سپس به تخت خواب برود! این نکته کاملا اشتباه است. کودکان دوست دارند تا هر زمان ممکن در جمع خانواده بمانند و یا بازی خود را ادامه دهند، از این رو اگر بگذارید کودک بعد از آن که بسیار خسته شد، خودش برای خواب به اتاقش برود، یک روال مناسب خوابیدن را از او خواهید گرفت.

یک برنامه تکراری قبل از خواب ترتیب دهید

ذهن انسان ها به خصوص کودکان در زمان کوتاهی به برنامه های روتین عادت کرده و در برابر انجام آن ها مقاومتی نمی کند. برای آن که کودک خود را به تنها خوابیدن عادت دهید، یک روال روتین مانند داستان خواندن، خواندن یک لالایی برای او تدارک ببینید و به او یادآوری کنید که بعد از پایان این مراسم باید بخوابد.

مطلب پیشنهادی: چگونه خواب کودکمان را تنظیم کنیم؟

 به هر صدای کودک واکنش نشان ندهید

شما به عنوان والدین فرزند خود شناخت کافی از او دارید. می دانید که او چه زمانی واقعا گریه می کند و چه زمانی ناله ها و اصوات او برای جلب توجه شما است. بنابراین اگر متوجه شدید که کودک شما واقعا گریه کرده و یا از تنهایی می ترسد، حتما به اتاق او رفته و او را در آغوش بگیرید. اما اگر تشخیص دادید که این کارها را تنها برای جلب توجه شما انجام می دهد، به او بی تفاوت باشید.

از تکنیک صندلی استفاده کنید

یکی دیگر از راهکارهایی که به فرزند شما کمک می کند که بتواند بعد از مدتی جدا بخوابد، استفاده از تکنیک صندلی است. در این روش ابتدا صندلی خود را کنار تخت او قرار داده و چند روز بعد آن را تا وسط اتاق ببرید. سپس صندلی را دم در برده و چند شب بعد آن را کاملا از اتاق بیرون ببرید. با این روش فرزند شما کم کم به تنها خوابیدن عادت می کند.

عروسک محبوب او را کنار او بگذارید

کودکان حس بسیار زیادی از اسباب بازی های خود می گیرند. با آن ها صحبت می کنند، به عروسک های خود غذا می دهند و خود را در طول روز با آن ها سرگرم می کنند. از این رو همراه داشتن عروسک و یا اسباب بازی مورد علاقه کودکان هنگام خواب این حس را به آن ها می دهد که در اتاق تنها نیستند و می توانند راحت تر و با آرامش بیشتری بخوابند.

او را به اتاق خوابش عادت دهیم

بسیاری از کودکان تنها شب ها و آن هم هنگام خواب به اتاق خود می روند و در طول روز تمام بازی های خود را در سالن پذیرایی، آشپزخانه و یا اتاق های دیگر در کنار والدین خود انجام می دهند. این مساله باعث می شود که کودکان احساس راحتی با اتاق خواب خود نداشته باشند و شب ها سخت تر در آن تنها بمانند. از این رو سعی کنید در طول روز حداقل چند ساعت کودکتان کارهای خود و بازی هایش را در اتاق خودش انجام دهد.

 با او صحبت کنید

صحبت کردن با کودکان و توضیح دادن به آن ها می تواند تاثیر بسیار زیادی در پذیرش هر قانون در خانه داشته باشد. اگر کودکان دلیل قوانین را بدانند، راحت تر با آن ها کنار خواهند آمد. بنابراین به کودک خود توضیح دهید که باید به حریم خصوصی به والدینش احترام بگذارد. به او بگویید به اندازه کافی بزرگ شده که بتواند خودش به تنهایی در اتاق بخوابد و یا هر دلیل قانع کننده دیگری که بر روی او تاثیر خواهد گذاشت. شیوه صحبت کردن نیز باید به گونه ای باشد که شما او را درک کرده و به او اعتماد به نفس بدهید. برای مثال به او نگویید که نترس! بگویید می دانم ممکن است کمی از این مساله نگران یا ترسیده باشی، اما مطمئنم تو آنقدر قوی هستی با وجود این ترس نیز بتوانی تنها در اتاق خود بمانی. به او اطمینان دهید که نزدیک او و مراقبش هستید.

از نور ملایم و مناسبی استفاه کنید

خوابیدن در تاریکی مطلق شاید برای شما آرامش بخش باشد ودوست نداشته باشید هنگام خواب، نور چشمان شما را اذیت کند، اما این مساله برای کودکان صادق نیست. کودکان ترجیح می دهند که هنگام خواب، نور کافی در اتاق وجود داشته باشد که بتوانند دید کافی به داخل آن داشته باشند. از این رو حتما از چراغ خواب هایی استفاده کنید که نور ملایم اما کافی برای روشنایی حداقل اتاق داشته باشد. 

فضای اتاق را دلپذیر کنید

اگر کودک شما اتاق خواب خود را دوست داشته باشد، کمتر در آن احساس ترس و تنهایی می کند. بنابراین در انتخاب رنگ، تخت خواب، تزئینات اتاق حتما نظر کودکتان را جویا شوید. دلپذیر کردن اتاق را نیز نه براساس سلیقه شخصی بلکه براساس نظر فرزندتان انجام دهید. برای مثال ممکن است یک کودک به عکس یک حیوان و کودک دیگر به عکس ماشین علاقه داشته باشد. کودکی بخواهد چراغ خوابش رنگی باشد یا دیگری به چراغ چشمک زن علاقه مند باشد. با این کار اتاق را برای فرزندتان دلپذیرتر کرده و اگر او در اتاقش تنها باشد، احساس آرامش بیشتری خواهد داشت.

از اسانس های آرامش بخش استفاده کنید

استفاده از عود و اسانس های مختلف به خصوص اسانس اسطوخودوس می تواند تاثیر بسیار زیادی بر مغز افراد از جمله کودکان داشته باشد. از آن جا که استرس در بدن باعث تولید هورمون کورتیزول و بی خوابی می شود، استفاده از اسانس های ارامش بخش می تواند تاثیر زیادی در خواب راحت کودکان و تنها خوابیدن آن ها داشته باشد.

علت ترس را برطرف کنید

همان طور که در بالا نیز اشاره شد، هنگام صحبت کردن با آن ها از جملات کلی مانند نترس و یا چیزی برای ترسیدن وجود ندارد، استفاده نکنید. سعی کنید کودک خود را درک کرده و راجع به علت ترس هایش با او صحبت کنید. سپس سعی کنید تا حد ممکن علت ایجاد ترس را برطرف کنید.

دمای اتاق را کمی سردتر نگه دارید

جالب است بدانید که دمای بدن هنگام خواب در زمان بیداری حساس تر بوده و زمانی که دمای بدن کاهش پیدا کند، میل به خوابیدن در افراد بیشتر می شود. اگر  دمای اتاق تنها کمی مثلا در حد یک یا دو درجه سردتر باشد، کودک به زیر پتو ماندن و خوابیدن تمایل بیشتری پیدا می کند.

تلویزیون و دیگر موارد جذاب را کنار بگذارید

این که شما صدای تلویزیون را بلند کنید و مشغول تماشای برنامه مورد علاقه تان شوید و از فرزندتان بخواهید جمع خانوادگی را برای خوابیدن ترک کند، شاید از نظر کودک خواسته ای خودخواهانه باشد. برای آن که فرزندتان راحت تر با این مساله کنار آمده و به تنهایی به اتاق خواب خود برود، بهتر است سکوت را رعایت کنید و عواملی که برای فرزندتان جذابیت دارد را حداقل تا زمانی که به خواب می رود، کنار بگذارید.

مطلب پیشنهادی: روش های مقابله با ترس کودکان

او را تشویق کرده و به او پاداش دهید

کودکان عاشق تشویق شدن و جایزه گرفتن هستند و برای انجام هر کاری که بابت آن تشویق می شوند، مشتاقانه تر رفتار خواهند کرد. در روزهای اول که فرزندتان به تنهایی در اتاق خود می خوابد، او را تشویق کنید و برای او جوایز کوچکی مانند دسر مورد علاقه، یک اسباب بازی کوچک و یا هر چیز دیگر در نظر بگیرید.

قاطع باشید

در پایان آن که بعد از رعایت کردن تمامی نکات و ترفندهای بالا، در رفتار با کودک خود و رعایت قانون تنها  خوابیدن قاطع باشید. اگر فرزند شما بداند با کمی غر زدن و یا گریه کردن می تواند شما را منصرف کند، به هیچ وجه در اتاق خود تنها نمی خوابد و از هر راهی برای منصرف کردن شما استفاده خواهد کرد.